Archiwum

  • Archiwum - 1(15)/2021

    JĘZYKOZNAWSTWO 15/2021

    Spis treści - streszczenia - artykuły

    SEMANTYKA. LEKSYKOLOGIA. GRAMATYKA. DYSKURSOLOGIA. STYLISTYKA
    ,
    Andrey Zaynuldinov Tiarenkov

    Andrey Zaynuldinov Tiarenkov https://orcid.org/0000-0003-2245-5156

    University of Barcelona

    andrei.zainouldinov@ub.edu

    Rola semantyki wartościującej w wyrażaniu czułości we współczesnym języku rosyjskim

    Niniejszy artykuł poświęcony jest badaniu jednostek wartościujących języka rosyjskiego, wyrażających czuły stosunek, a także ich opisowi leksykograficznemu. Wspomniana grupa wyrazów nie doczekała się należytego opisu w literaturze naukowej w porównaniu do słownictwa nominatywno-wartościującego z przyrostkami deminutywnymi i spieszczającymi. Szczególną uwagę zwrócono na przynależność tematyczną jako czynnika określającego stopień oceny emocjonalnej, wyróżniono leksykalno-tematyczne grupy: cenny, boskość, światło, słodycz, określających wyraz czułości za pomocą nazw metaforycznych, wyróżniono tradycyjne sposoby wyrażania czułości wobec dzieci, kobiet i ludzi bliskich. Rozważono przypadki aktualizacji, transpozycji i sensybilizacji semantyki oceny. Wnioski z niniejszego artykułu można wykorzystać w opisie leksykograficznym słownictwa rosyjskiego oraz w praktyce nauczania języka rosyjskiego jako obcego.

    Słowa kluczowe: semantyka, znaczenie rzeczowe, przypisanie tematyczne, słownictwo, język rosyjski

    ,
    Joanna Satoła-Staśkowiak

    Joanna Satoła-Staśkowiak   https://orcid.org/0000-0002-8821-2379

    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi 

    jstaskowiak@ahe.lodz.pl

    Wpływ pandemii na polską, bułgarską i czeską leksykologię w roku 2020 i na początku 2021

    Wpływ pandemii na polską, bułgarską i czeską leksykologię w roku 2020 i na

    początku 2021

    Przedmiotem uwagi są szybko następujące, podczas pandemii, konsekwencje językowe – leksykalne (nowe słowa, zwielokrotniona częstotliwość użycia istniejących słów) i komunikacyjne, stanowiące dla językoznawców ciekawą podstawę badań współczesnych języków, z których trzy: polski, bułgarski, czeski stały się fundamentem analizy i badań frekwencyjnych. Mimo, że omawiane procesy językowe mają charakter globalny, to tendencje leksykalne w poszczególnych językach, jak i funkcje mowy, realizowane są w różny sposób, z heterogenicznym natężeniem, dlatego warto przyjrzeć im się bliżej.

    Prezentowany  w artykule materiał został wyekscerpowany z dostępnych w sieci i na bieżąco notujących jednostki języka źródeł. Były nimi korpusy językowe: Narodowy korpus języka polskiego, Bułgarski narodowy korpus, Czeski narodowy korpus, autorski Polsko-bułgarsko-rosyjski  korpus równoległy, którego autorka artykułu jest współautorką i przeglądarki typu: frazeo.pl czy slowanaczasie oraz słowniki elektroniczne, np.: miejski.pl. Pomocne stały się polskie, bułgarskie i czeskie programy publicystyczne i informacyjne, a także najmłodsza, choć nieliczna, literatura naukowa.

    Słowa klucze: pandemia, leksykologia, słowo roku, neologizmy, teorie spiskowe, częstotliwość użycia, rok 2020, język polski, język bułgarski, język czeski.

     

    ,
    Jolanta Jóźwiak

    Jolanta Jóźwiak https://orcid.org/0000-0003-0884-821X

    Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

    jjozwiak@ukw.edu.p

    COVID 19 – niewidzialny przeciwnik. Leksyka wojskowa w rosyjskim dyskursie medialnym

    Podczas pandemii koronawirusa w językach narodowych pojawiły się innowacje językowe, ale wiele słów już istniejących również wykorzystano do opisania nowej „koronawirusowej” rzeczywistości.

    Celem badań jest analiza zastosowania metafory kognitywnej KORONAWIRUS to WOJNA w rosyjskim dyskursie medialnym. Na przykładzie wybranych tekstów internetowych wyróżniono specyficzną leksykę, która pozwala opisać walkę z pandemią w terminach wojennych.

    Z przeprowadzonej analizy wyłaniają się dwa główne wnioski. W tekstach występują leksemy bazowe, które pozwalają uaktywnić zbiorowe wzorce myślenia o pandemii w kategoriach wojny. Ponadto w analizowanych tekstach można zaobserwować zawężenie lub rozszerzenie znaczenia słów kluczowych okresu pandemii. Markery leksykalne wskazujące źródłową domenę WOJNA są stosowane niezależnie od wielkości terytorium – może to być świat, kraj, miasto, szpital, mieszkanie, w którym ludzie chronią siebie i innych przed koronawirusem.

    Można stwierdzić, że metafora militarna jest skuteczna w opisywaniu sytuacji kryzysowych, takich jak pandemia koronawirusa. Wykorzystanie tego typu metafor w tekstach medialnych pomaga opanować zagrożenie, wyjaśnić, co się dzieje, a także wpłynąć na zachowanie ludzi, nakierowując ich myślenie do konkretnej domeny.

    Słowa kluczowe: koronawirus, leksyka wojenna, metafora militarna, domena kognitywna, dyskurs medialny.

    ,
    Karina Szymańska-Galińska

    Karina Szymańska-Galińska  https://orcid.org/0000-0001-9625-4811

    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

    kszymanska.info@gmail.com

    Gwara miejska jako determinant tożsamości regionalnej na przykładzie współczesnej gwary miejskiej Poznania

    Artykuł przedstawia gwarę miejską w kontekście determinanta tożsamości regionalnej. Autorka analizuje definicje gwary i wskazuje na zmieniający się odbiór tego pojęcia, jak i jego charakter i obecną rolę. Omówiona jest także tożsamość regionalna i jej korelacja z gwarą. Niniejsze rozważania eksplikowane są na przykładzie współczesnej gwary miejskiej Poznania, która mimo coraz mniejszej ilości czynnych użytkowników, wykazuje wzrost popularności i chęć kultywowania w formach, które pozwalają postrzegać ten język w aspektach tożsamości regionalnej. Gwara poznańska analizowana jest w kontekście historycznym, wskazując na istotny wpływ języka niemieckiego oraz przemian gospodarczo-społecznych miasta na kształtowanie się języka mieszkańców Poznania. Artykuł rozpatruje gwarę miejską także we współczesnym ujęciu, omawiając jej występowanie w radiu, tekstach i książkach.

    Słowa kluczowe: gwara miejska, Poznań, gwara poznańska, tożsamość regionalna, gwara w radiu, gwara w tekstach i książkach                                                                                                                                                                   

    ,
    Andrey Babanov, Ilia Afanasev

    Andrey Babanov https://orcid.org/0000-0002-2093-4965

    Petersburski Uniwersytet Państwowy

    a.babanov@spbu.ru
     

    Ilia Afanasev https://orcid.org/0000-0002-9169-6829

    Petersburski Uniwersytet Państwowy

    szrnamerg@gmail.com



     

    Opis struktur syntaktycznych we wczesnych pracach Zenona Klemensiewicza i Noama Chomskiego

    Artykuł jest poświęcony konfrontacji wczesnych prac Z. Klemensiewicza (przeważnie, „Składnia opisowa współczesnej polszczyzny kulturalnej“ (1937)), i N. Chomskiego (przeważnie „Syntactic Structures“ (1957)). Autorzy tych dzieł, wywodzą się z różnych nurtów lingwistycznych – pierwszy z lingwistyki strukturalnej, drugi z lingwistyki generatywnej. Mimo to w ich ideach da się zauważyć istotne zbieżności, i chociaż nie ma podstaw, by uważać dzieła Klemensiewicza za bezpośrednią inspiracją dla Chomskiego, wygląda jednak na całkiem uzasadnione twierdzenie, że różne szkoły myśli lingwistycznej nieraz były dosłownie o krok od zapoczątkowania paradygmatu generatywnego.

    Słowa kluczowe: studia nad polszczyzną, lingwistyka generatywna, N. Chomsky, Z. Klemensiewicz, lingwistyka strukturalna.

    ,
    Ekaterina Vasilenko

    Ekaterina Vasilenko https://orcid.org/0000-0002-2552-5714

    Mogilev State A. Kuleshov Univesity

    e.n.vasilenko@gmail.com
     

     

    Struktura tematyczna dyskursu nietolerancji

    W artykule przedstawiono model struktury tematycznej "języka wrogości" jako formy intolerancyjnego dyskursu na temat wrażliwych grup społecznych wyróżnianych na podstawie cech wrodzonych lub niezmiennych. Rozważono są cztery ogólne kategorie tematyczne: "Ocena intuicyjna", "Charakterystyka grupy społecznej jako takiej", "Dopasowanie grupy społecznej do innych grup" oraz "Pozycja grupy społecznej w społeczności dyskursywnej". Podano przykłady werbalizacji tematów i podtematów retoryki homofobicznej, seksistowskiej i ksenofobicznej w komentarzach białoruskich internautów w latach 2015-2019.

    Słowa kluczowe: dyskurs nietolerancji, dyskurs wrogości, “język wrogości"; genderowo uwarunkowany "język wrogości", seksistowski "język wrogości", ksenofobiczny "język wrogości", "język wrogości" ze względu na orientację seksualną, dyskurs internetowy, komentarz internetowy, temat.

    ,
    Anna Bielska

    Anna Bielska https://orcid.org/0000-0003-0614-354X

    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

    a.bielska@o2.pl

    (Nie)przekładalność kulturowa w tłumaczeniach audiowizualnych

    Autorka artykułu skupia się na dwóch technikach tłumaczenia audiowizualnego – na dubbingu i filmie z lektorem. Celem pracy jest obalenie mitu o absolutnej nieprzekładalności kulturowej, zaś badaniem zostały poddane fragmenty filmów o super bohaterach. Tłumacz audiowizualny musi stawić czoło wielu wyzwaniom, jednakże strategie stosowane do przekładów tekstów nacechowanych kulturowo są pomocne, a wręcz niezbędne w procesie przekładu. Jedną z takich strategii jest adaptacja, która jest efektywna i przyczynia się do pozytywnego odbioru filmu przez widza docelowego. Właściwa interpretacja fragmentów kulturowych warunkuje przystępność języka i może przyczynić się do wzmocnienia efektu humorystycznego w Polskiej wersji językowej. Analizowane przykłady pokazują, że tłumacze wykazali się kreatywnością a ich wybory translatorskie nierzadko były zaskakujące, co zostało docenione przez odbiorców.

    Słowa kluczowe: nieprzekładalność, kultura źródłowa, kultura docelowa, przekład audiowizualny, adaptacja   

    ,
    Sławomir Kowalewski

    Sławomir Kowalewski https://orcid.org/0000-0002-1470-3984

    Uniwersytet Kazimierza Wielkiego

    slawek.kowalewski@ukw.edu.pl

     

    Gry komputerowe jako hiperteksty

    Niniejszy artykuł przedstawia mediolingwistyczną analizę gier komputerowych, która w sposób szczególny skoncentrowała się na kategorii hipertekstualności. Korpus badawczy stanowią gry komputerowe różnego rodzaju, aby jak najlepiej przedstawić ich medialnie uwarunkowaną heterogeniczność. Udzielona zostanie odpowiedź na pytanie, czy spełniają one kryteria hipertekstualności i, jeśli tak, czy jest to hipertekstualność pełna, czy też częściowa, tj. czy gra komputerowa stanowi jeden hipertekst jako całość, czy też jest ona tworem złożonym z jednego lub wielu hipertekstów i ewentualnych innych elementów. W ramach analizy zostanie również zweryfikowane, czy gry komputerowe wykazują cechy specyficzne, wyróżniające je od najbardziej popularnej formy hipertekstu, czyli tekstów będących częścią WWW.

    Słowa kluczowe: medialność, hipertekst, gra komputerowa, tekstualność

    ,
    PAREMIOLOGIA. FRAZEOLOGIA
    ,
    Liudmila Glukhanko, Eugene Ivanov

    Liudmila Glukhanko https://orcid.org/0000-0002-2805-0638

    Mogilev State A. Kuleshov University

    ling-msu@mail.ru

     

    Eugene Ivanov https://orcid.org/0000-0002-6451-8111

    Mogilev State A. Kuleshov University

    ivanov-msu@mail.ru
     

     

    Aforyzm i małe formy tekstowe: porównywalność i ogólność (w języku białoruskim, rosyjskim, polskim, angielskim)

    W artykule omówiono stosunek aforyzmów i innych małych form tekstowych  na materiale literackim i folklorystycznym w języku białoruskim, rosyjskim, polskim i angielskim. Określono miejsce aforyzmów w ogólnych klasyfikacjach małych form tekstowych, wzajemnych relacji aforyzmów i powiedzeń literackich, przysłów, tekstów jednozdaniowych, fraz stereotypowych, narodowych odmian dzieł literackich i małych gatunków folklorystycznych. Aforyzmy są przeciwstawiane wszelkim innym małym formom tekstowym jako szczególny rodzaj jednostek frazowych w oparciu o ich dwie cechy obligatoryjne – uogólnienie treści i autonomię dyskursywną.

    Słowa kluczowe: aforyzm, tekst, literatura, folklor, małe gatunki, język białoruski, język rosyjski, język polski, język angielski

    ,
    Julia Petrushevskaia

    Julia Petrushevskaia https://orcid.org/0000-0001-8142-294X

    Mogilev State A. Kuleshov University

    petrushevskaia@msu.by
     

    Kierunki badań nad narodowo-kulturową swoistością białoruskich przysłów (koniec XIX – początek XXI wieku): metodologia, problemy, perspektywy (Część 1)

    Określono główne kierunki badań narodowo-kulturowej swoistości przysłów w języku białoruskim w okresie od końca XIX do początku XXI wieku. Badania etymologiczne mają na celu identyfikację właściwych białoruskich przysłów, odzwierciedlających narodowo-kulturową specyfikę języka białoruskiego jako całościowych znaków językowych. Większość etymologii białoruskich przysłów nie zawsze jest dokładna, ponieważ przeważnie ignorują one obcy materiał przysłowiowy. Badania etnolingwistyczne białoruskich przysłów dotyczące  metodologii i wyników są nadal ściśle związane z badaniami realiów etnograficznych w paremiach jako gatunku ustnej sztuki ludowej, dlatego częściej postrzegane są w sferze folklorystyki niż językoznawstwa. Lingwokulturowe badania białoruskich przysłów są nieliczne i często nie są oddzielane od analizy narodowego obrazu świata w białoruskich frazeologizmach. Lingwokrajoznawczy opis specyfiki narodowo-kulturowej przysłów białoruskich opiera się na wynikach badań etymologicznych, etnolingwistycznych i językowo-kulturowych, dlatego automatycznie przejmuje wszelkie ich niedoskonałości. Wszystkie rozpatrzone badania są realizowane na materiale przysłowiowym o różnej objętości i właściwościach jakościowych, mają różny stopień reprezentatywności i charakteryzują się różną skutecznością. Niemniej jednak treść istniejących wieloaspektowych badań białoruskich przysłów pozwala na opracowanie metodologii określania narodowo-kulturowej specyfiki przysłowiowego zasobu języka białoruskiego. Rozważono najnowsze próby i perspektywy opisu językowo-kulturowej oryginalności białoruskich przysłów.

    Słowa kluczowe: język białoruski, paremiologia, przysłowie, specyfika narodowa, etymologia, etnolingwistyka, lingwokulturologia, lingwokrajoznawstwo

    ,
    Hsin-Yun Lee

    Hsin-Yun Lee https://orcid.org/0000-0001-5430-7532

    St Petersburg University

    sredpepper@gmail.com
     

    Rosyjskie aktywne przysłowia z grupy tematycznej „Los” i ich serbskie odpowiedniki paremiologiczne (na tle języka chińskiego)

    Artykuł poświęcony jest porównaniu przysłów w trzech językach (rosyjskim, serbskim i chińskim) w oparciu o wielojęzyczny słownik M. Yu Kotova „Rosyjsko-słowiański słownik przysłów z angielskimi odpowiednikami”. W toku analizy porównywane są językowe obrazy świata trzech narodów. Obiektem badań jest przysłowie jako zjawisko ligwokulturowe, przedmiotem zaś przysłowia o losie w języku rosyjskim, serbskim i chińskim. Badanie ujawnia wspólne cechy rosyjskich, serbskich i chińskich przysłów o losie (grupa tematyczna „Przeznaczenie”), a także wskazuje na ich różnice. W pracy podano definicję przysłowia traktowanego jako przedmiot badań w trzech językach; porównuje się trójjęzyczne przysłowia o losie w paralelach, a także bada pełne paralele przysłowiowe, paralele przysłowiowe z inną formą wewnętrzną (analogią) oraz lakuny.

    Słowa kluczowe: przysłowie, paremiologia, grupa tematyczna, los, rosyjski, serbski, chiński

    ,
    Kamil Iwaniak

    Kamil Iwaniak https://orcid.org/0000-0002-9630-6420

    Uniwersytet Śląski

    kamil.iwaniak@us.edu.pl

     

    Metafory konceptualne w niemieckich związkach frazeologicznych odnoszących się do ludzkich procesów poznawczych

    Artykuł porusza zagadnienie metafor konceptualnych jako podstawowego narzędzia ludzkiego poznania i konceptualizacji pojęć abstrakcyjnych. Opisuje sposób ich tworzenia oraz funkcjonowania w języku potocznym. Tekst zwraca uwagę na rolę związków frazeologicznych jako językowych sposobów realizacji metafor poznawczych. Analizie poddano wybrane związki frazeologiczne odnoszące się do sfery ludzkiego umysłu.

    Słowa klucze: językoznawstwo kognitywne, metafory konceptualne, frazeologia, ludzkie poznanie, niemiecki

    ,
    Irina Kuznetzova

    Irina Kuznetzova https://orcid.org/0000-0003-2038-5879

    I. Yakovlev Chuvash State Pedagogical University, Cheboksary (Russia)

    irinak47@yandex.ru
     

    Słowiańskie trwałe wyrażenia porównawcze z komponentem - nazwą wyrobu piekarniczego

    W artykule omówiono niektóre grupy leksykalno-tematyczne słowiańskich trwałych wyrażeń porównawczych, zawierających nazwy wyrobów piekarniczych. Analiza została przeprowadzana z pozycji modelowania strukturalno-semantycznego, co pozwoliło  zidentyfikować uniwersalność lub narodową specyfikę obrazu porównawczego. W niektórych przypadkach przytaczany jest materiał niesłowiański.

    Słowa kluczowe: języki słowiańskie, frazeologia, trwałe wyrażenia porównawcze, modelowanie strukturalno-semantyczne, semantyka, motywacja, wyroby piekarnicze

    ,
    JĘZYKOZNAWSTWO KOGNITYWNE. SOCJOLINGWISTYKA. PSYCHOLINGWISTYKA. GLOTTODYDAKTYKA
    ,
    Natalia Grushina

    Natalia Grushina https://orcid.org/0000-0001-9598-5954

    University of Barcelona

    n.grushina@ub.edu
     

    Elementy deiktyczne czasu w języku i tekście

    Czas jest kategorią abstrakcyjną, ale ściśle związaną z człowiekiem. Postrzeganie czasu może się różnić w zależności od środowiska językowego, społecznego i kulturowego. Dlatego tak ważne jest zwrócenie szczególnej uwagi na różnorodność percepcji czasu podczas nauki języka obcego. W niniejszym artykule badamy elementy deiktyczne ze znaczeniem czasu w dyskursie rosyjskich pism artystycznych i publicystycznych. Materiałem badawczym były teksty publikowane w czasopismach „Nowy Mir” na przełomie XX i XXI wieku. W ujęciu kognitywnym tekst jest dyskursem, a czas jest jednym z kluczowych pojęć tego dyskursu. W miarę rozwoju dyskursu powstaje kilka ośrodków deiktycznych, a wyrazy nieposiadające semu temporalnego stają się drugorzędnymi elementami deiktycznymi. Otrzymane wyniki mogą być wykorzystane w nauczaniu języka rosyjskiego jako obcego, w szczególności w nauczaniu czytania na poziomie zaawansowanym nauki języka rosyjskiego jako obcego, a także na zajęciach z przekładoznawstwa lub interpretacji historycznej tekstu.

    Słowa kluczowe: językoznawstwo kognitywne, dyskurs, deixis temporalny, deixis wtórny, deixis dyskursywny

    ,
    Alexandr Savchenko, Mikhail Khmelevskiy

    Alexandr Savchenko https://orcid.org/0000-0002-4337-9925

    National Chengchi University

    savchenko75@mail.ru


    Mikhail Khmelevskiy https://orcid.org/0000-0002-1980-5453

    St Petersburg University

    chmelevskij@mail.ru

    Obrazy charakterów narodowych i humorystyczne postacie bałkańskich ludów Południowej Slawii przez pryzmat ich stereotypowego wizerunku we współczesnych anegdotach

    Proponowany artykuł poświęcony jest analizie jednej z małych form folkloru - anegdoty, a dokładniej - etnoanekdoty jako sposobu odzwierciedlenia narodowej specyfiki, narodowego kolorytu, formy wyrażenia najbardziej charakterystycznych cech mentalności i stylu życia określonego ludu, nacji, grupy społecznej.

    Osobliwością anegdoty jako specjalnego gatunku ustnej sztuki ludowej lub małej formy narracyjnej jest to, że w dość krótkim tekście gromadzi się minimalna objętość, ale wystarczająca do osiągnięcia wymaganego efektu komicznego; ekstralingwistyczna informacja, która wywołuje nie tylko określoną reakcję (z reguły śmiech), ale także odzwierciedla realia prototypowe, stereotypowe wyobrażenia o innym narodzie (resp. autostereotypy, czyli wyobrażenia ludzi o sobie samych).

    Na przykładzie najbardziej typowych i rozpowszechnionych na słowiańskich  Bałkanach tekstów anegdot przedstawiono najbardziej typowe, charakterystyczne dla przedstawicieli tzw. "serbochorwackiego kontinuum językowego", narodowo-specyficzne cechy, odzwierciedlone w tego rodzaju etnoanegdotach, których dodatkową cechą jest to, że często narodowe (auto)stereotypy są połączone w wspólnym obrazie (obrazach) – bohatera (lub bohaterów), najbardziej wyraziście i w całości skupiających i reprezentujących główne stereotypy charakterystyczne dla danego narodu. Przeprowadzona analiza pozwala wnioskować, że etnoanekdota, jako szczególna odmiana tematyczna anegdoty, zawiera między innymi ważne informacje ekstralingwistyczne i może stać się obiektywnym źródłem etnolingwistycznej i kulturoznawczej charakterystyki danego kraju i zamieszkujących go mieszkańców.

    Słowa kluczowe: anegdota, stereotypy narodowe, obraz świata, Serbowie, Chorwaci, Bośniacy, Czarnogórcy, obraz, symbol, charakter narodowy

    Images of national characters and humorous characters of the Balkan peoples of South Slavia through the prism of their stereotypical reflection in modern anecdotes

    ,
    Julia Klyus

    Julia Klyus https://orcid.org/0000-0002-9257-0937

    Politechnika Wrocławska

    julia.klyus@gmail.com
     

    Inwektywa jest kobietą. Socjolingwistyczne determinanty inwektywizacji języka na przykładzie haseł protestowych ze Strajku Kobiet 2020

    Niniejszy artykuł stanowi zarys socjolingwistycznych, kulturowych i językowych uwarunkowań, które wpływają na potocyzację i inwektywizację współczesnej polszczyzny. Jako materiał analityczny przedstawiono w nim wybrane hasła protestowe ze Strajku Kobiet 2020. Rozpatrzono 37 haseł protestowych o wydźwięku inwektywnym odnoszących się znaczeniowo do konkretnych osób i organizacji. Do przeprowadzenia analizy zastosowano metodę pól semantycznych. Na podstawie konotowanych przez znaczenie cech analizowanych wyrażeń, wyróżniono 13 mikropól semantycznych. Badany materiał przeanalizowano także pod kątem funkcji wykładników pełnionej przez wybrane hasła funkcji ludycznej.

    Słowa kluczowe: inwektywy, hasła protestowe, Strajk Kobiet, językowy obraz świata, pola semantyczne

    ,
    Danuta Grzesiak-Witek

    Danuta Grzesiak-Witek https://orcid.org/0000-0001-6959-9304

    Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

    dgrzesiakwitek@ujk.edu.pl

     

    „Dziecko w skorupie”. Ograniczenia w nabywaniu mowy i języka przez jednostki z zaburzeniami ze spektrum autyzmu

    Mowa jako dźwiękowe porozumiewanie się odbywa się dzięki znajomości języka. Nie we wszystkich przypadkach opanowanie mowy przebiega w sposób płynny i bezproblemowy. Odstępstwo od prawidłowego jej rozwoju stanowią przypadki dzieci przejawiających zaburzenia rozwoju mowy i języka, a wśród nich znaczącą grupą są jednostki obarczone cechami ze spektrum zaburzeń autystycznych. Nieumiejętność wykorzystania mowy do komunikowania się jest charakterystyczna dla tej grupy dzieci. Artykuł prezentuje ograniczenia w nabywaniu mowy i języka u dzieci z autyzmem oraz sposoby otwierania ich na świat dzięki rozwojowi komunikacji. 

    Słowa kluczowe: język, mowa, autyzm, zaburzenia rozwoju mowy i języka

    ,
    Magdalena Szumska

    Magdalena Szumska https://orcid.org/0000-0001-9581-790X

    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

    tlumaczprzysieglyang@gmail.com
     

    Dylematy związane z włączaniem uczniów dyslektycznych do systemu edukacji

    Celem niniejszego artykuły była prezentacja możliwości włączania uczniów dyslektycznych do procesu kształcenia w szkołach głównego nurtu. Tekst stanowi przegląd zestawu zasad pozwalających na lepsze funkcjonowanie dyslektyków w systemie szkolnictwa. Chciałam również pokazać całościowy obraz współpracy pomiędzy specjalistami szkolnymi, nauczycielami a rodzicami uczniów dyslektycznych.

    Słowa kluczowe: dysleksja, włączanie, uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, język angielski jako język obcy, język angielski jako drugi język, język angielski jako język dodatkowy

    ,
    Jolanta Rygiel

    Jolanta Rygiel  https://orcid.org/0000-0002-8296-6022

    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

    yolantarygiel@gmail.com

     

    Edukacja dwujęzyczna w Zjednoczonych Emiratach Arabskich

    Artykuł opisuje podejście do dwujęzyczności i sposobu jej nauczania na przykładzie emiratu Abu Dhabi w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Praca ta przedstawia zarówno zarys pedagogiczny, aczkolwiek głównie skupia się na kontekście społeczno kulturowym. Porusza ważny problem możliwości utraty dziedzictwa  kulturowego podczas dwujęzycznego programu nauczania i w jaki sposób rząd i ministerstwo edukacji chroni swój naród przed tym zagrożeniem. Kolejno omawia podstawy prawne sektora edukacyjnego w Abu Dhabi i Zjednoczonych Emiratach.

    Słowa kluczowe: edukacja dwujęzyczna, program nauczania, podejście kulturowe, ZEA, szkoły

    ,
    HISTORIA JĘZYKA
    ,
    Les Beley

    Les Beley https://orcid.org/0000-0003-4094-6418

    National Academy of Sciences of Ukraine

    to.mamay@gmail.com

    Historia języka ukraińskiego z perspektywy planowania językowego

    Historia języka ukraińskiego w artykule jest rozpatrywana z punktu widzenia planowania językowego – koncepcje H. Klossa, J. Fishmana oraz W. Crofta. Procesy ausbauzacji i einbauzacji, szczegóły regionalne całego kontinuum dialektalnego zostały opisane z uwzględnieniem wpływów języków: rosyjskiego, polskiego, węgierskiego i rumuńskiego. 

    Słowa kluczowe: ausbau, abstand, einbau, język ukraiński, język „rusiński”

    ,
    Anna Iacovou

    Anna Iacovou https://orcid.org/0000-0002-3262-7954

    Uniwersytet Łódzki

    anna.iacovou@uni.lodz.pl

     

    O pewnym sposobie użycia form deminutywnych w języku rosyjskim XVII – początku XVIII wieku

    Artykuł poświęcony jest omówieniu sufiksalnych apelatywnych rzeczowników deminutywnych nazywających osoby, występujących w formułach etykietalnych rosyjskiej korespondencji prywatnej pochodzącej z okresu XVII-pocz. XVIII wieku. Zaprezentowana została definicja zdrobnień, ze szczególnym zwróceniem uwagi na modyfikację znaczenia derywatów przez wyodrębniane w ich strukturze sufiksy. Deminutiva, pozbawione często znaczenia małości wyróżniają się odcieniem ekspresyjności przy jednoczesnym posiadaniu znaczenia pieszczotliwego bądź pogardliwego. Nazwy hipokorystyczne z zasady określały odbiorcę i członków jego rodziny a pogardliwe samego nadawcę i jego bliskich. Formalnymi wykładnikami rzeczowników deminutywnych były przede wszystkim przyrostki -ка/-ко, -ок/-ек, -ишка/-ишко, -ушка/-ушко, -ошка, -онка, -ец, -ица. Wyjątkowo interesująco przedstawia się historia rodzaju derywatów z sufiksem -ишк-.

    Słowa kluczowe: deminutivum, hipokoristicum, sufiks, derywat, rzeczownik apelatywny, etykieta epistolarna, korespondencja prywatna

    ,
    Sara Moroz

    Sara Moroz https://orcid.org/0000-0002-5424-4970

    Uniwersytet w Białymstoku

    sara.moroz@uwb.edu.pl
     

    Germanizmy w rękopisie Gal. Fol. 220 przechowywanym w kolekcji berlińskiej w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie”

    Rękopis Gall. Fol. 220 jest zbiorem przepisów kulinarnych, przechowywanym obecnie w kolekcji berlińskiej w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie. Jest to anonimowa księga pochodząca z szesnastego wieku, napisana w języku francuskim. Znajdujemy w niej przepisy na wiele dań popularnych już w Średniowieczu, jednak możemy również zauważyć dania charakterystyczne dla epoki Renesansu. Po analizie terminologii kulinarnej obecnej w manuskrypcie należy zwrócić uwagę na obecność germanizmów. W niniejszym artykule zamierzamy przedstawić terminy kucharskie pochodzenia germańskiego i wyjaśnić, dlaczego słowa pojawiają się w tego typu zbiorze, mającym charakter książki użytkowej.

    Słowa kluczowe: rękopisy, XVI wiek, kolekcja berlińska, terminologia kulinarna, kuchnia francuska

    Table of contents - abstracts - artices

    SEMANTICS. LEXICOLOGY. GRAMMAR. DISCOURSE STUDIES. STYLISTICS
    ,
    Andrey Zaynuldinov Tiarenkov
    The role of evaluative semantics in expressing tenderness in modern Russian

    This article is devoted to the study of the Russian language's valuational units expressing affectionate relations, as well as their lexicographic description. The above-mentioned group of words has not received a proper description in the academic literature in comparison with the nominative-valuative vocabulary with diminutive and inflectional suffixes. Special attention is paid to thematic affiliation as a factor determining the degree of emotional evaluation. Lexical-thematic groups are distinguished – precious, divinity, light, sweetness – which define the expression of tenderness by means of metaphorical names. The traditional ways of expressing tenderness towards children, women and loved ones are highlighted. Cases of the revision, transposition and sensibilization of evaluation semantics were considered. The conclusions of this article can be used in the lexicographic description of Russian vocabulary and in the practice of teaching Russian as a foreign language.

    Keywords: semantics, valuative meaning, thematic relevance, vocabulary, Russian language

    ,
    Joanna Satoła-Staśkowiak
    The Influence of the Pandemic on Polish, Czech and Bulgarian Lexicography in 2020 and Early 2021

    I discuss the linguistic consequences of the current pandemic, such as the emergence of new words and/or an increase in the frequency of use of some pre-existing words, and issues linked to communication. The paper refers to the Polish, Bulgarian and Czech languages. A frequentative approach is applied. Although the outlined linguistic processes are global in nature, several key aspects differentiate the three chosen languages in terms of frequency (including the occurrence of words and functions of speech).

    The linguistic data was gathered using online resources, including: The National Corpus of Polish, the Czech National Corpus, the Bulgarian National Corpus, the Polish-Bulgarian-Russian parallel Corpus (co-authored by the author of this paper), popular word browsers (frazeo.pl, słowanaczasie) and digital dictionaries (miejski.pl), journalism and information programs, and some of the most recent academic literature.

    Keywords: pandemic, lexicology, word of the year, neologism, conspiracy theory, frequency of use, the year 2020, Polish language, Bulgarian language, Czech language.

    ,
    Jolanta Jóźwiak
    COVID 19 – the invisible opponent. Military lexis in Russian media discourse

    During the coronavirus pandemic, linguistic innovations emerged in national languages, but many pre-existing words were also used to describe the new coronavirus reality.

    The purpose of the research is to analyze the implementation of the cognitive linguistic metaphor ‘Coronavirus is War’ in Russian media discourse. Using selected online media texts, specific words can be found that formulate the description of the fight against the pandemic in terms of war.

    Two main research findings emerge from this study. There are basic lexemes which enable activation of collective patterns of thought about the pandemic in terms of war. In the analyzed texts both narrowing and widening of the meaning of the keywords of the pandemic period can be seen. Lexical markers indicating the source domain of WAR are used regardless of the scale of the territory – it can be the world, country, city, hospital, apartment in which people protect themselves and others from the coronavirus.

    It can be concluded that military metaphor is effective in describing crisis situations such as the coronavirus pandemic. The use of this type of metaphor in media texts helps contain the threat, explain what is happening, as well as influence people’s behavior and direct their way of thinking to a specific domain.

    Keywords: coronavirus (COVID-19), military lexis, military metaphor, cognitive domain, media discourse

    ,
    Karina Szymańska-Galińska
    Urban dialect as a determining factor of regional identity based on the example of the present-day urban dialect of the city of Poznań

    This paper presents urban dialect as a determining factor of local identity. The author analyzes the definitions of dialect and shows the changing perception of this concept, as well as its nature and current role. Regional identity and its correlation with dialect is also addressed. The present considerations are explored through the example of the present-day urban dialect of the city of Poznań, which, despite a decreasing number of active users, shows an increase in popularity and in the willingness to cultivate it in forms that allow the language to be perceived in terms of regional identity. The local dialect of the city of Poznań is analyzed in a historical context, showing the significant influence of the German language and of the economic and social changes of the city on language formation. The paper also investigates urban dialect from a modern perspective, discussing its appearance in radio, texts and books.

    Keywords: urban dialect, Poznań, dialect of the city of Poznań, regional identity, dialect in radio, dialect in texts and books

    ,
    Andrey Babanov, Ilia Afanasev
    Description of syntactic structures in the early works of Zenon Klemensiewicz and Noam Chomsky

    The article focuses on the early works of Z. Klemensiewicz (mostly, “Składnia opisowa współczesnej polszczyzny kulturalnej” (1937)), and N. Chomsky (mainly “Syntactic Structures” (1957)). These authors come from different linguistic paradigms: structural linguistics, and generative linguistics, respectively. Despite that, their ideas have strong similarities, and although there is no reason to consider Klemensiewicz's work as a direct inspiration for Chomsky, it seems quite reasonable to argue that different schools of linguistic thought were at times literally one step away from pioneering the generative paradigm.

    Keywords: Polish language studies, generative linguistics, N. Chomsky, Z. Klemensiewicz, structural linguistics

    ,
    Ekaterina Vasilenko
    Thematic structure of the discourse of intolerance

    The article presents a model of the thematic structure of hate speech as a form of intolerant discourse on vulnerable social groups singled out on the basis of protected characteristics. Four major thematic categories are identified: “Intuitive assessment”, “Characterization of the social group”, “Comparison of the group with other social groups” and “Position of the group in the discourse community”. Examples of verbalization of topics and subtopics of homophobic, sexist and xenophobic rhetoric in the online comments of Belarusian users in 2015–2019 are provided.

    Keywords: intolerant discourse; discourse of hate; hate speech; gender-based hate speech; sexist hate speech; xenophobic hate speech; sexual orientation-based hate speech; online discourse; online comment

    ,
    Anna Bielska
    (Un)translatability of culture-bound elements in AVT

    The author focuses on two modes of audiovisual translation – dubbing and voice-over. The aim of this paper is to dispel the myth of absolute cultural non-translatability, and excerpts from films about super heroes are examined to this purpose. An audiovisual translator faces many challenges, and translation strategies for texts characterised by cultural elements are not only helpful but indispensable in facilitating the translation process. One such strategy is adaptation, which proves to be highly effective and contributes to the positive reception of films by their intended viewers. The correct interpretation of the cultural fragments determines the accessibility of the language and can contribute to enhancing the humorous effect in the Polish language version. The analyzed movie excerpts demonstrate that the Polish versions contain creative and sometimes unexpected translational ideas for adapting the source-culture elements to the target culture, resulting in dialogue that is appreciated by Polish viewers.

    Keywords: untranslatability, source culture, target culture, AVT, adaptation

    ,
    Sławomir Kowalewski
    Computer games as hypertexts

    The article deals with the media-linguistic analysis of selected computer games, in particular focusing on the category of hypertextuality. Different types of computer games are analyzed, with the aim of demonstrating their media-conditioned heterogeneity. It will be examined whether they meet the criteria of hypertextuality and, if so, whether it is full or partial hypertextuality, i.e., whether a computer game is one hypertext as a whole or whether it is a creation composed of one or more hypertexts and possibly other elements. Within the scope of the analysis, it will also be verified whether computer games have specific features that distinguish them from the most popular form of hypertext – namely, from texts that are part of the WWW.   

    Keywords: mediality, hypertext, computer game, textuality

    ,
    PROVERB STUDIES. PHRASEOLOGY
    ,
    Liudmila Glukhanko, Eugene Ivanov
    Aphorisms and Small Text Forms: Comparability and Generality (in Belarusian, Russian, Polish, English)

    The article discusses aphorisms and other small text forms in literary and folklore material in Belarusian, Russian, Polish and English. The place of aphorisms in the general classifications of small text forms, the relationship of aphorisms and literary sayings, proverbs, one-phrase texts, clichéd phrases, national varieties of literary and folklore works of small genres is determined. Aphorisms are contrasted with all other small text forms as a special type of phrasal unit on the basis of two of their obligatory features – the generalization of meaning and discursive autonomy.

    Keywords: aphorism, text, literature, folklore, small genres, Belarusian language, Russian language, Polish language, English language

    ,
    Julia Petrushevskaia
    Directions of research into the national-cultural specificity of Belarusian proverbs (late 19th – early 21st centuries): methodology, problems, perspectives (Part 1)

    The main research directions of studying the national and cultural specificity of proverbs in the Belarusian language in the period from the end of the 19th century to the beginning of the 21st century are discussed. Etymological research that identifies proverbs that are actually of Belarusian origin and reflect the national and cultural specificity of the Belarusian language as integral language signs has been carried out. Most of the etymologies of Belarusian proverbs are not always accurate, since they ignore the foreign language proverbial material in most cases. Ethnolinguistic studies of Belarusian proverbs in terms of methodology and results are still closely connected with the studies of ethnographic realities in paremiological units as a genre of folk art, therefore, they are seen more in the field of folkloristics than linguistics. Linguocultural studies of Belarusian proverbs are few and often not separated from the study of the national picture of the world in Belarusian phraseologisms. The linguistic and cultural description of the national-cultural originality of Belarusian proverbs is based on the results of etymological, ethnolinguistic and cultural linguistics studies, therefore it automatically adopts all their imperfections and limitations. All the studies mentioned are carried out on proverbial material of different volume and qualitative properties, have a different degree of representativeness, and are characterized by different effectiveness. Nevertheless, the content of the various existing studies of Belarusian proverbs makes it possible to develop a methodology for determining the national and cultural specificity of the Belarusian proverbial resources. The latest attempts at, and prospects for, describing the linguocultural specificity of Belarusian proverbs are considered.

    Keywords: Belarusian language, paremiology, proverb, national specificity, etymology, ethnolinguistics, cultural linguistics, language and cultural studies

    ,
    Hsin-Yun Lee
    Active Russian proverbs of the thematic group "Destiny" and their Serbian proverbial equivalents (in comparison with the Chinese language)

    The article is devoted to the comparison of proverbs in three languages ​​(Russian, Serbian and Chinese) based on the multilingual dictionary of M. Yu. Kotova "Russian-Slavic dictionary of proverbs with English equivalents." As a result of this analysis, the linguistic pictures of the world of the three nations are compared. The object of the research is the proverb as a linguocultural phenomenon, the subject is proverbs about fate in the Russian, Serbian and Chinese languages. The study reveals the common features of Russian, Serbian and Chinese proverbs about fate (thematic group “Destiny”), and also points out the differences. The work provides a definition of a proverb considered as the object of research in three languages; compares trilingual proverbs about fate in parallels, and also explores full proverbial parallels, proverbial parallels with another internal form (analogs) and lacunae.

    Keywords: proverb, paremiology, thematic group, destiny, Russian, Serbian, Chinese.

    ,
    Kamil Iwaniak
    Conceptual metaphors in selected German phraseological units referring to human cognition

    The aim of the paper is to elaborate on conceptual metaphors as a fundamental scheme of human cognition and conceptualization of abstract thinking. The article describes the way they are created and how they exist in the everyday language. Attention has been predominantly directed to phraseological units that often are used to capture the metaphors and express the underlying concepts in the language. The analysis included phrasological units referring to the sphere of human mind.

    Keywords: cognitive linguistics, conceptual metaphors, phraseology, human cognition, German

    ,
    Irina Kuznetzova
    Slavic similes with the component bread and rolls and buns

    The article considers certain lexical-thematic groups of Slavic similes which contain the names of bakery products. The analysis is conducted from the standpoint of structural and semantic modelling to identify the universality or national specificity of the comparison image. In some instances, non-Slavic material is also considered.

    Keywords: Slavic languages, phraseology, similes, semantic and structural modelling, semantics, motivation, bread, rolls and buns.

    ,
    COGNITIVE LINGUISTICS. SOCIOLINGUISTICS. PSYCHOLINGUISTICS. LANGUAGE EDUCATION
    ,
    Natalia Grushina
    The deictic elements of time in language and text

    Time is an abstract category, but it is closely related to human beings. The perception of time may vary depending on the linguistic, social and cultural environment. That is why it is so important to pay special attention to the diversity of the perceptions of time when learning a foreign language. In this article, we explore deictic elements with the meaning of time in the discourse of Russian artistic and publicist magazines. The material of the study were texts published in copies of the «Novy Mir» magazine at the turn of the 20th and 21st centuries. In the cognitive approach, text is viewed as a discourse and time is one of the key concepts behind this discourse. As the discourse develops, several deictic centres are formed, and non-temporal words become secondary deictic elements. The results of this study may be used in teaching Russian as a foreign language, in particular in teaching reading at an advanced level of learning Russian as a foreign language, as well as in courses on translation or historical interpretation of text.

    Keywords: cognitive linguistics, discourse, temporal deixis, secondary deixis, discursive deixis

    ,
    Alexandr Savchenko, Mikhail Khmelevskiy
    Images of national characters and humorous characters of the Balkan peoples of South Slavia through the prism of their stereotypical reflection in modern anecdotes

    This article reviews one of the small forms of folklore – anecdote and, more specifically, ethno-anecdote (ethnic joke) as a way of reflecting national specifics, national colour, a form of expression of the most characteristic features of the mentality and way of life of a certain people, nation, social group.

    The peculiarity of the anecdote as a special genre of folklore, or a small narrative form, is that, in a rather short text, extralinguistic information, minimal in volume, but sufficient to achieve the necessary comic effect, is accumulated, causing not only an appropriate response (laughter), but also reflecting prototypical realities, stereotypical ideas about another people (auto-stereotypes, i.e. people’s ideas about themselves).

    Based on texts of anecdotes that are most typical and widespread in the area of the Slavic Balkans, the characteristics of representatives of the so-called "Serbo-Croatian dialect continuum" are explored. National-specific qualities reflected in ethnic jokes and stereotypes are discussed. It is concluded that ethnic jokes, as a special thematic kind of anecdote, contain, among other things, important extralinguistic information and can become an objective source when studying the ethnolinguistic and culturological characteristics of a particular country and its inhabitants.

    Keywords: anecdote, national stereotypes, view of the world, Serbs, Croats, Bosnians, Montenegrins, image, symbol, national character

    ,
    Julia Klyus
    Invective is a woman. Sociolinguistic determinants of verbal aggressiveness on protest signs from the 2020 Women's Strike protests in Poland

    The article provides an outline of the sociolinguistic, cultural and linguistic determinants of the use of colloquialisms in the modern Polish language. 37 protest signs from the 2020 Women's Strike in Poland with an invective meaning semantically related to specific people and organizations were analyzed. In order to analyze the similarities and differences between the presented examples, the semantic field method was used. Based on the specific characteristics of the analyzed expressions, 13 semantic microfields were distinguished. The innovativeness of the study consists in looking at the invective not only as an example of using verbal aggressiveness, but also as a peculiar wordplay which, paradoxically, may facilitate communication and relieve tension.

    Keywords: invectives, protest signs, Women’s Strike, linguistic picture of the world, semantic fields

    ,
    Danuta Grzesiak-Witek
    “Child in a shell”. Limitations in the speech and language acquisition of children with autism spectrum disorders

    Speech as audible communication is achieved due to the knowledge of a language. Speech acquisition does not always proceed smoothly and without any problems. Deviation from the proper development of speech is seen in the case of children with disorders of the development of speech and language, among whom children with characteristic autism spectrum disorders constitute a considerable group. The inability of using speech for communication is characteristic of this group of children. The article presents limitations in acquiring speech and language by children with autism as well as ways of opening them up to the world through the development of communication.

    Keywords: language, autism, speech and language development disorders

    ,
    Magdalena Szumska
    Dilemmas related to the inclusion of dyslexic students into the education system

    The aim of the article was to present opportunities to include dyslexic students into the process of education in mainstream schools. The text constitutes an overview of a set of rules to allow for the better functioning of dyslexic students in the educational system. I also wanted to present a holistic view of cooperation between specialists, school teachers and the parents of pupils with dyslexia.

    Keywords: dyslexia, inclusion, special educational needs students, English as a foreign language, English as a second language, English as an additional language

    ,
    Jolanta Rygiel
    Bilingual Education in the United Arab Emirates

    This article describes the different methods used in bilingual education programs, focusing on how they have been adapted in Abu Dhabi in the United Arab Emirates (UAE). The article outlines pedagogical approaches and describes the relevant sociocultural context. It outlines actions that might result in a loss of heritage and details how the government has protected the nation from these risks. It also discusses the legal background of the educational sector in the UAE and the Emirate.

    Keywords: bilingual education, curriculum, cultural approach, UAE, schools

    ,
    HISTORICAL LINGUISTICS
    ,
    Les Beley
    The History of the Ukrainian Language from the Perspective of Language Planning

    The article is devoted to the analysis of the history of the Ukrainian language from the perspective of language planning. i.e., the theories of H. Kloss, J. Fishman and W. Croft. The processes of ‘ausbauization’ and ‘einbauization’, as well as the regional peculiarities of the entire dialect continuum, are described, taking into consideration the influence of the Russian, Polish, Hungarian, and Romanian languages.

    Keywords: ‘ausbau’, ‘abstand’, ‘einbau’, Ukrainian language, “Rusyn” language

    ,
    Anna Iacovou
    On a certain way of using diminutive forms in 17th – early 18th century Russian

    The author discusses suffixal appellative diminutive personal nouns which appeared in the etiquette formulations of Russian private correspondence dating from the 17th – early 18th century. The definition of the diminutives has been presented, with particular attention paid to the modification of the meaning of derivatives by isolating the suffixes in their structure. The same diminutive, when used to describe people, can have both a hypocoristic and a contemptuous meaning. Hypocoristic names, as a rule, define the recipient and his/her family members, while the contemptuous names describe the sender and their relatives. The most common suffixes are: -ка/-ко, -ок/-ек, -ишка/-ишко, -ушка/-ушко, -ошка, -онка, -ец, -ица. The history of the type of derivatives with the suffix -ишк- is particularly interesting.

    Keywords: diminutive noun, hypocoristic noun, suffix, derivative, appellative noun, epistolary etiquette, private correspondence

    ,
    Sara Moroz
    Germanisms in the manuscript Gall. Fol. 220 preserved in the Berlin collection at the Jagiellonian Library of Cracow

    The manuscript Gall. Fol. 220 is a collection of recipes, preserved in the Berlin collection at the Jagiellonian Library in Krakow. It is an anonymous book, which comes from the sixteenth century, written in French. It contains many dishes and products popular already in the Middle Ages, but also the recipes for dishes typical of the Renaissance. After analyzing the culinary terminology present in this collection, we can see that there are some Germanic terms. In this article, we intend to present the cooking terms that are of Germanic origin and explain why the words appear in this type of collection, which has the character of a reference book in the French language.

    Keywords: manuscripts, XVI centaury, Berlin collection, culinary terminology, French cuisine